Research challenge

Afgelopen week hadden we de research challenge week. Als voorbereiding op de courses na de herfstvakantie. Een week waarin we zelf aan de slag moesten. We hadden 3 dagen om een presentatie voor te bereiden over religie, economie, ecologie, justice of civil society (burgers die het heft in eigen handen nemen).

Maandag begonnen we met world café. Het principe van world café is bedacht door een aantal mensen die allerlei technieken gebruikten om goede vergaderingen te hebben, maar gefrustreerd raakten omdat de beste gesprekken altijd in de pauze plaatsvonden. In dezelfde vrije sfeer mochten we brainstormen over de 5 onderwerpen. Elke tafel had een onderwerp, we kregen vragen als "wat is ... ?", "welke rol speelt ... in een geglobaliseerde wereld?" en "wat betekent ... in jouw leven?" En ondertussen werden we geserveerd door de organisers, met thee en koekjes.

Vervolgens verdeelden we ons in groepjes over de onderwerpen. Ik koos voor religie. De twee yippies met wie ik samenwerkte, wilden alleen iets heel anders dan ik met het onderwerp. Dus besloten we elk ons eigen gang te gaan, en later te proberen het samen te voegen.
Ik ben me gaan verdiepen in de Islam. Omdat daar tegenwoordig zoveel over te doen is. Heel interessant, om meer te leren over waar Islam voor staat. (Voor zover je dat in het algemeen kunt zeggen). Met de 5 zuilen van Islam:
1- verklaren dat Allah de énige aanbedene is, de schepper van alles. En dat Mohammed de laatste profeet was die met de Koran de monotheïstische godsdienst voltooide.
2- 5 keer per dag het gebed.
3- 2,5% van je bezit als aalmoes aan de armen geven.
4- de Ramadam
5- de pelgrimtocht naar Mekka.
Met mooie idealen als de focus op karakterontwikkeling, het niet waarderen van uiterlijke schijn, het helpen van niet-moslims als broers en zussen in menselijkheid, en het niet zonder reden mogen beschadigen van de schepping.

En vooral het besef, dat islamofobie behoorlijk groot is in de wereld, vooral aangewakkerd doordat er zo'n eenzijdig beeld van wordt neergezet in de wereld. Terwijl zo'n 1,5 miljard mensen zichzelf Moslim noemen in de wereld, en er onder hen net zo'n grote verscheidenheid aan mensen en invullingen is als onder christenen, of welke andere groep mensen ook.

Dat was de basis van onze presentatie. Dat was hoe het woensdag uiteindelijk verbazingwekkend goed bij elkaar kwam allemaal. De gedachte dat er niet zoiets bestaat als een geïnstitutionaliseerde religie. Want elk mens creëert zijn eigen religie, zijn eigen verzameling van geloof en idealen, zijn eigen interpretatie van het verhaal. En de geïnstitutionaliseerde religies worden gevormd vanuit die individuele religies, en continue door individuen beïnvloed.

Dit lieten we zien aan de hand van de ontwikkeling van de monotheïstische godsdienst. Die begon in de vorm van het Zoroastrisme, zo'n 3 duizend jaar geleden, vanuit de leer van de profeet Zoroaster, en die de basis vormde voor het Joodse geloof, dat vele profeten (vormende individuen) kent. Door de leer van de profeet Jezus ontstond het christendom. En daarna kwam Mohammed, die in zijn grot werd bezocht door de aardsengel Djibriel. (de meeste) Moslims erkennen alle voorgaande profeten, en zeggen dat Mohammed de laatste profeet was, en de Islam de voltooiing van de monotheïstische godsdienst.
En naast deze zichtbare ontwikkeling van 'de godsdienst', zijn er zoveel verschillende aftakkingen van elk van deze religies. Maar nog veel meer geeft elk individu dat in die éne God gelooft, zijn of haar eigen invulling aan dat geloof. Er zijn geen twee mensen die exact hetzelfde geloven

De vraag die mij fascineert is of deze ontwikkeling puur een psychologisch proces is, een manier van veiligheid creëren, van antwoord zoeken op onze vragen. Of dat er meer is. Dat er een bron is, een energie. Iets dat wij met onze zintuigen niet waar kunnen nemen, met onze instrumenten niet kunnen meten. Iets waar we af en toe een glimp van opvangen. En dat onze religies de taal zijn waarmee we uitdrukking proberen te geven aan dat iets. Ik weet het niet, maar ik voel, ik hoop, ik geloof het wel.

Donderdagochtend hadden we onze presentatie. Het ging best wel goed. Het is best wel wennen, om zo'n presentatie voor te bereiden zonder dat we een cijfer krijgen, zonder dat we beoordeeld worden in goed en fout. We doen het echt om onszelf te ontwikkelen, en om iets te delen met de groep.

De presentaties van de andere groepen waren heel mooi. Bijzonder hoe iedereen er iets eigens van gemaakt had. Het is moeilijk samen te vatten, maar ik doe een poging, met wat dingen die er voor mij bovenuit sprongen.

Met donderdag de justice groep die een mooie tekening gemaakt hadden bij elk begrip, en de vergelijking maakten tussen het huidige systeem, dat vooral gebaseerd is op straffen en vergelding, naar een ideaal systeem, gebaseerd op vertrouwen en liefde, met oog voor de oorzaak van iemands gedrag, het verhaal achter de daad.

En civil society, met het drieluik van civil resistence met demonstraties tegen misstanden in het systeem, het ontwikkelen van duurzame en sociale alternatieven, en het gangbaar maken van die alternatieven. En ik hoorde dat in Amerika een bedrijf dat schoolboeken sponsort, er voor gezorgd heeft dat situaties van burgeropstand, zoals de Franse Revolutie, uit de geschiedenisboeken gehaald zijn! Hoezo censuur? Mensen zouden nog eens op ideeën kunnen komen...

Vrijdag begon de ecologiegroep, met de vraag wat de menselijke impact is op onze ecosystemen. Van plastic in de zee, het versterkte broeikaseffect, ontbossing, tot het uitsterven van soorten met een snelheid die alleen in de tijd van de dinosauriërs geëvenaard is. In de afgelopen 50 jaar hebben we meer schade aangericht dan in al die eeuwen daarvoor. En ondertussen sluit er in België -als voorbeeld- elke week een boerderij. Onder boeren is er een hoger zelfmoordcijfer dan onder welk beroep dan ook. Simpelweg omdat we niet bereid zijn om hen genoeg te betalen om van te kunnen leven. En dat is een keuze, dat is een kwestie van prioriteiten. 100 jaar geleden besteedde men 70% van hun inkomsten aan voedsel, tegenwoordig is het 7%.

Wat was het fijn om daarna van de economiegroep te horen over gifteconomie. Een theorie die is ontwikkeld door Charles Eisenstein, gebaseerd op de overtuiging dat elk mens in wezen dankbaar is. Dankbaar voor het leven dat ons is gegeven, de lucht, het water, de aarde, die we niet verdiend hebben, die we niet bezitten, maar die we hebben gekregen. En dat we vanuit die dankbaarheid de behoefte hebben iets terug te geven, aan elkaar. Om te delen, om iets bij te dragen. Het kapitalisme is gebaseerd op de illusie van het individu, dat volledig op zichzelf staat en puur rationele egoïstische beslissingen neemt. Maar dat is niet hoe mensen in elkaar zitten. We zijn sociale wezens, we hebben gemeenschap nodig, en we hebben de behoefte om te delen, en iets terug te geven. Niet vanuit "voor wat hoort wat", maar vanuit oprechte dankbaarheid.

Elke ochtend kregen we een filmpje te zien ter inspiratie, voor elke dag een van de onderwerpen. Vooral het filmpje over justice was indrukwekkend. Het ging over Hongkong, waar op dit moment duizenden studenten demonstreren om te voorkomen dat ze hun democratie kwijtraken. Terwijl ze door de politie met traangas bespoten worden, blijven ze volharden, in een vredige demonstratie, met enkel een paraplu om zich tegen de traangas te beschermen.

Wat leven we toch in een bizarre wereld. Waar mensen zo mooi kunnen zijn, zo liefdevol en oprecht, met zoveel diepe wijsheid. Maar toch een handvol machtige mensen het voor elkaar krijgt het systeem te controleren, en zichzelf te verrijken ten koste van anderen. Waar mensen vanuit diepe pijn, gebrek aan richting of ontwetendheid, elkaar en onze aarde moedwillig beschadigen. Waar zoveel leed is, en zoveel veerkracht. En ik word heen en weer geslingerd tussen hoop een wanhoop, liefde en woede, dankbaarheid en angst.