Early childhood, 3-7 jaar

Het werd tijd om weer op reis te gaan. Na mijn zo fantastische YIP jaar, is de vrije school pabo een mooie plek om verder te leren. Maar er mist toch iets. Een bepaalde diepgang, of een bepaalde rust. In Zweden ben ik verliefd geworden op het verhalen vertellen, wat mijn oude liefde voor verhalen met mijn nieuwere liefde voor mensen en wereldverbetering combineert.

Dus stapte ik ruim een week geleden bepakt en bezakt in een bus die me naar het mooie Engeland zou brengen. Waar ik een goede 14 uur -en weinig slaap- later door een vreemde vrouw van de trein werd gehaald. Jenny, een oudere vrouw die zo ongelofelijk vriendelijk is haar huis voor 3 weken voor me open te stellen. Ze liet me mijn kamer zien en maakte eten voor me klaar. Waarna ik de eerste 2 dagen vooral veel heb geslapen, ik was er aan toe.

Jenny had ook geregeld dat er zondagmiddag iemand langskwam om met mij de route naar de storytelling school te lopen -en mij vervolgens een fiets te lenen! :) - Dus maandagochtend hoefde ik niet meer te zoeken naar de storytelling hut.

Emerson College is een prachtig stuk landgoed, in Ytterjarna stijl, waar in verschillende gebouwen, omringt door kleurrijk groen, verschillende cursussen en trainingen worden gegeven. Visual Arts, euritmy, clownerie, biographical counseling en ... storytelling! Dus, in de houten hut, versierd met glimmende doeken en bronzen beeldjes, vond ik mijn nieuwe 'tribe', de storytelling tribe. In een kring, met in het midden weer zo'n prachtig centerpiece.

We begonnen met spelletjes, waarna we elkaar vertelden waarom we hier zijn, wat ons ertoe brengt het leven van kinderen weer met verhalen te willen vullen. We kregen ons rooster, met elke dag een playshop, een workshop en een digestshop. Vervolgens bespraken we een overzicht van de ontwikkeling tussen 0 en 21, verdeeld in 7-jaars cicli. Iedere week behandelen we 7 jaar.

Deze week behandelen we de eerste 7 jaar, vooral van 3-7 jaar. Het gebaar bij deze periode is vooral "De wereld is goed". En nu kun je zeggen "ja maar, zo goed is die wereld helemaal niet momenteel." Maar wanneer je kinderen deze goede boodschap nu mee kunt geven, dan wordt de wereld het later waard om voor te vechten. Met al die ellende kan het kind toch nog niets.

Ideaal gezien zou je een kind de eerste 7 jaar nog zoveel mogelijk willen laten dromen, ze nog niet te wakker maken in hun denken, omdat ze al hun energie nodig hebben om hun lichaam te vormen. Jonge kinderen doen, en immiteren. En je zou kunnen zeggen dat het enige wat je bij kinderen onder de 7 kunt veranderen, hun omgeving is. Ze doen (na) en proberen uit, en of iets fout is of goed begrijpen ze toch nog niet. Het kind heeft sturing nodig, ouders als een alwetende God.

De eerste twee dagen hebben we gewerkt met de cummulative tales, de stapelsprookjes. Herhaling is in deze periode crusiaal, want het kind ontwikkelt zijn ritmes en ritmische processen zoals slapen en ademhalen. De herhaling in de liedjes en verhaaltjes helpt enorm voor de taalontwikkeling, en het ontwikkeld geduld en doorzettingsvermogen, en een gevoel voor community. Dat is waarschijnlijk de reden dat dergelijke stapelsprookjes in veel verschillende culturen voorkomen. (Denk voor ons aan ' de mol die wilde weten wie er op zijn kop heeft gepoept', 'hendrik haan uit koog aan de zaan' en vele anderen.

We hebben heel veel liedjes gezongen en spelletjes gespeeld, zodat de kennis en ervaring echt in ons lijf is gaan zitten. Ik heb me weer een kleuter gevoeld, waardoor ik op een zoveel dieper niveau begrijp wat een groeiende kleuter nodig heeft. En met de verhalen hebben we ook zoveel dieper gewerkt dan ik normaal zou doen. En het is wonderlijk hoeveel meer een verhaal dan tot leven komt.

Elk van ons kreeg deze week 2 verhalen om mee te werken, en van elk verhaal waren er twee, waardoor we in tweetallen werkten. Met het stapelsprookje hebben we eerst, na de essentie eruit te pikken, een plattegrond gemaakt van waar het verhaal zich afspeeld. Vervolgens hebben we het aan iemand 'geroddeld', om op een lichte manier het vertellen te oefenen. Waarna we het in de tweetallen hebben verdeeld en geoefend. Hierbij was vooral het herhalende element van belang. Hoe maak je dat zo duidelijk en uitnodigend, dat de kinderen mee willen doen?

Vanaf woensdag begonnen we met de sprookjes, de wondertales. Verhalen die aansluiten bij de beleving van hele jonge kinderen, waar ze bijna dromend naar kunnen luisteren. Omdat zij nog begrijpen dat dit verhalen zijn die zich daadwerkelijk in hun zieleleven afspelen, en ze door hiernaar te luisteren, zoveel over de wereld en zichzelf leren begrijpen.

Hiervoor hebben we niet enkel de plattegrond van het verhaal getekend, maar ook gelopen. Alsof we door het bos, het kasteel in liepen, en om en om de prinses, de prins en de draak waren. Als je dit oprecht, en in tweetallen doet, het is echt bijna magisch hoe echt het verhaal dan wordt. Hoeveel het verhaal je over zijn wezen vertelt, hoeveel meer het van zijn boodschap en zijn kleuren onthuld.
Vervolgens hebben we een ander het sprookje niet enkel verteld, maar diegene meegenomen naar dat bos. Om een dag later een moodmap van het verhaal te tekenen, de verschillende stemmingen in kleur uit te drukken. En nogmaals het verhaal aan elkaar te vertellen.
We hebben ervaren en besproken wat het effect is van oogcontact ten opzichte van kijken naar de beelden als verteller.
Op vrijdagochtend werden we gecoacht. Ieder vertelde zo'n 3 minuten uit diens verhaal, om vervolgens feedback te krijgen. En het is echt een uitdaging om te vertellen voor deze leeftijd. Om zo zacht en neutraal te vertellen, maar toch groot genoeg, dat de kinderen zich door de beelden omhuld voelen, en tegelijkertijd vrij om het zelf (emotioneel) te kleuren. Less is more, maar zoveel meer werk. En kinderen weten het, of je vooraf het innerlijke werk hebt gedaan, of niet.

We hebben ook vragen gesteld. Bij de rolmodellen in sprookjes bijvoorbeeld. We hebben een Keniaanse vrouw in de groep die ons erop wees dat in sprookjes het goede altijd licht is, en het kwade altijd zwart. Ikzelf heb vooral moeite met de man/vrouw rolverdeling. Maar een kind begrijpt nog dat deze sprookjesfiguren archentypen zijn, en dat wij alleen een prins en een prinses in ons hebben, een boze stiefmoeder, een koning en een draak. Tegelijkertijd moet een verhaal bijdragen aan deze tijd, en mag zwarte pek best worden vervangen door grijs cement, als dat voor een bepaalde groep kinderen of voor jezelf beter voelt. Het is vooral belangrijk te durven leven met vragen, waar geen eenvoudig antwoord voor is.

Donderdagmiddag was er een poppenkastvoorstelling in de hut. Dus kregen we niet alleen inspiratie van een fantastisch poppenkastspeelster, maar ook van het zien van een hele groep allerschattigste kinderen. Volgende week zijn zij ons publiek...!

En 's avonds hebben we zelf een voorstelling georganiseerd, voor een klein groepje volwassenen. Ik heb de fabel van de vos en de eekhoorn verteld, en het ging best wel goed. Ik heb de zaal zelfs flink aan het lachen gemaakt.

Inmiddels begint het wel te kriebelen hoor. Het idee om echt verhalenverteller te worden, als beroep. Er zit zoveel plezier en zoveel diepe wijsheid is. En ik zou daarmee zoveel kunnen betekenen, in scholen, gevangenissen, gezondheidsinstellingen. Er zijn mensen die er van leven, het kan. En wat als ik gewoon ergens begin?

Vrijdagavond ben ik nog naar een toneelvoorstelling geweest van de locale Waldorfschool, klas 12. Waar een groep 17-18 jarige zomaar even een zeer accurate reflectie gaf van alle gekte in onze maatschappij. Ik was behoorlijk 'impressed'.

Vandaag een hoognodig dagje rust, en hopelijk kan ik morgen naar de plaatselijke biodynamische boerderij. Om maandag helemaal klaar te zijn voor 7-14 jaar.